6/29/2008

44. Μιά συνηθισμένη μετριότητα;


Μιά συνηθισμένη μετριότητα;


[...]

Το αγόρι ήταν καλό σε όλα τα παιχνίδια, πραγματικά πολύ καλό. Ήταν επίσης καλός και στα μαθήματά του· ήταν σοβαρός. Μιά μέρα, λοιπόν, ήρθε στο δάσκαλό του και του είπε: «Μπορώ να σας μιλήσω κύριε;» Ο δάσκαλος απάντησε: «Ναι, μπορούμε να κουβεντιάσουμε, πάμε έξω μιά βόλτα». Έτσι έγινε η συζήτηση. Ήταν ένας διάλογος ανάμεσα στο δάσκαλο και στο μαθητή, μιά συζήτηση στην οποία υπήρχε κάποιος σεβασμός και από τις δύο πλευρές και καθώς ο εκπαιδευτικός ήταν επίσης σοβαρός, η συζήτηση ήταν ευχάριστη, φιλική κι είχαν ξεχάσει ότι ήταν δάσκαλος με μαθητή· είχε ξεχαστεί η θέση, το κύρος εκείνου που ξέρει, η αυθεντία, κι ο άλλος ήταν περίεργος να μάθει.



«Αναρωτιέμαι, κύριε, αν ξέρετε για ποιο λόγο γίνονται όλα αυτά, γιατί παίρνω κάποια μόρφωση, τί ρόλο θα παίξει όταν μεγαλώσω, τί ρόλο παίζω σ’ αυτό τον κόσμο, γιατί είμαι υποχρεωμένος να σπουδάσω, γιατί είμαι υποχρεωμένος να παντρευτώ και ποιο είναι το μέλλον μου; Φυσικά έχω επίγνωση ότι είμαι υποχρεωμένος να σπουδάσω και να περάσω κάποιες εξετάσεις κι ελπίζω να μπορέσω να τις περάσω. Θα ζήσω ίσως κάμποσα χρόνια, μπορεί πενήντα, εξήντα ή και περισσότερα· σε όλα αυτά τα χρόνια που πρόκειται να ’ρθουν πώς θα ’ναι η ζωή η δική μου και η ζωή όλων αυτών των ανθρώπων γύρω μου; Τί πρόκειται να γίνω και ποιος είναι ο λόγος όλων αυτών των ατέλειωτων ωρών που είμαι σκυμμένος πάνω από τα βιβλία και ακούς τους δασκάλους; Μπορεί να γίνει ένας καταστροφικός πόλεμος· μπορεί όλοι να σκοτωθούμε. Αν αυτό που βρίσκεται μπροστά μας είναι ο θάνατος, τότε ποιος είναι ο λόγος όλης αυτής της μόρφωσης; Σας κάνω όλες αυτές τις ερωτήσεις πολύ σοβαρά, γιατί έχω ακούσει και τους άλλους δασκάλους και εσάς να επισημαίνετε πολλά απ’ αυτά τα πράγματα».

«Ας πάρουμε μία-μία τις ερωτήσεις. Μου έκανες πολλές ερωτήσεις, μου έβαλες διάφορα προβλήματα, γι’ αυτό ας κοιτάξουμε την πιο σημαντική –ίσως– ερώτηση: Ποιο είναι το μέλλον της ανθρωπότητας και το δικό σου; Όπως ξέρεις οι γονείς σου θέλουν να σε βοηθήσουν με όποιο τρόπο μπορούν. Αν βρεις μιά συμπαθητική γυναίκα ίσως παντρευτείς κι εκείνοι θα σε βοηθήσουν οικονομικά για ό,τι χρειάζεται —θα μπορούσε να συμβεί αυτό. Τί θα γίνεις λοιπόν; Μιά συνηθισμένη μετριότητα; Θα βρεις μιά δουλειά, θα βολευτείς κάπου έχοντας όλα τα εξωτερικά και εσωτερικά προβλήματα; Αυτό είναι το μέλλον σου; Φυσικά μπορεί να γίνει κάποιος πόλεμος, αλλά μπορεί και να μη γίνει· ας ελπίσουμε ότι δε θα γίνει. Ας ελπίσουμε ότι ο άνθρωπος θα φτάσεις να συνειδητοποιήσει ότι κανένα είδος πολέμου δεν πρόκειται ποτέ να λύσει κανένα ανθρώπινο πρόβλημα. Οι άνθρωποι μπορεί να εξελιχτούν, μπορεί να επινοήσουν καλύτερα αεροπλάνα και λοιπά, αλλά οι πόλεμοι δεν έλυσαν ποτέ κανένα ανθρώπινο πρόβλημα και δε θα λύσουν ποτέ. Γι’ αυτό ας ξεχάσουμε προς το παρόν ότι μπορεί να καταστραφούμε από την παραφροσύνη των υπερδυνάμεων, από την παραφροσύνη των τρομοκρατών ή του δημαγωγού κάποιας χώρας, που θέλει να καταστρέψει τους φανταστικούς εχθρούς του. Ας τα ξεχάσουμε όλα αυτά προς το παρόν. Ας αναλογιστούμε ποιο είναι το μέλλον σου, ξέροντας ότι είσαι ένα κομμάτι του υπόλοιπου κόσμου. Ποιό είναι το μέλλον σου; Όπως ήδη σε ρώτησα, το να γίνεις μιά μετριότητα; Μετριότητα σημαίνει να κάνεις τη μισή διαδρομή προς την κορυφή του λόφου, τη μισή διαδρομή στα πάντα, χωρίς να φτάσεις ποτέ στην ψηλότερη κορφή του βουνού ή να βάζεις όλη σου την ενέργεια χωρίς ποτέ να αξιώσεις την τελειότητα.

»Φυσικά θα πρέπει να έχεις επίγνωση ότι θα υπάρξουν κάθε είδους εξωτερικές πιέσεις —οι πιέσεις να κάνεις ετούτο ή εκείνο, όλες τις στενόμυαλες μισαλλόδοξες θρησκευτικές πιέσεις και η προπαγάνδα. Η προπαγάνδα δεν μπορεί ποτέ να πει την αλήθεια· η αλήθεια δεν μπορεί ποτέ να προπαγανδιστεί. Ελπίζω, λοιπόν, ότι αντιλαμβάνεσαι την πίεση που σου γίνεται —πίεση από τους γονείς σου, πίεση από την κοινωνία όπου ζεις, από την παράδοση που λέει να γίνεις κάποιος επιστήμονας, να γίνεις φιλόσοφος, να γίνεις φυσικός, κάποιος που κάνει έρευνες σε οποιοδήποτε πεδίο ή να γίνεις επιχειρηματίας. Συνειδητοποιώντας όλα αυτά, πράγμα που πρέπει να γίνει στην ηλικία σου, τί θα κάνεις;

»Μιλάμε για όλα αυτά εδώ και μήνες και ίσως, αν μπορεί κανείς να το επισημάνει, έχεις συγκεντρώσει το νου σου σε όλο αυτό. Καθώς, λοιπόν, έχουμε λίγο χρόνο στην διάθεσή μας για να πάμε μιά βόλτα στον λόφο και να γυρίσουμε, σε ρωτάω –όχι σαν δάσκαλος αλλά με στοργή, σαν φίλος που αληθινά νοιάζεται– ποιό θα είναι το μέλλον σου; Ακόμη κι αν έχεις ήδη αποφασίσει να περάσεις κάποιες εξετάσεις για να κάνεις καριέρα, να έχεις ένα καλό επάγγελμα και πάλι πρέπει να αναρωτηθείς: Φτάνει αυτό; Ακόμη κι αν έχεις μιά καλή δουλειά, μιά ζωή ίσως αρκετά ευχάριστη, και πάλι θα έχεις ένα σωρό φασαρίες και προβλήματα. Κι αν αποχτήσεις οικογένεια ποιό θα είναι το μέλλον των παιδιών σου; Αυτή είναι μιά ερώτηση που πρέπει να την απαντήσεις μόνος σου και ίσως μπορούμε να την κουβεντιάσουμε. Πρέπει να συλλογιστείς το μέλλον των παιδιών σου, όχι μόνο το δικό σου μέλλον, και πρέπει να συλλογιστείς το μέλλον της ανθρωπότητας ξεχνώντας ότι είσαι Γερμανός, Γάλλος, Άγγλος ή Ινδός.

»Ας το κουβεντιάσουμε, αλλά σε παρακαλώ να έχεις υπόψη σου ότι δε σου λέω τι πρέπει να κάνεις. Μόνο οι ανόητοι συμβουλεύουν, γι’ αυτό δεν κάνω κάτι τέτοιο. Απλώς αναρωτιέμαι φιλικά, πράγμα που ελπίζω να το καταλαβαίνεις· δεν σε σπρώχνω σε κάτι, δεν σου δίνω κατευθύνσεις, δεν προσπαθώ να σε πείσω. Ποιό είναι το μέλλον σου λοιπόν; Θα ωριμάσεις γρήγορα, αργά, ευγενικά, ευαίσθητα; Ακόμη κι αν είσαι πρώτης τάξεως επαγγελματίας, κατά τ’ άλλα θα είσαι μιά μετριότητα; Μπορεί να ξεχωρίζεις, μπορεί να είσαι πολύ-πολύ καλός σε ό,τι κι αν κάνεις, αλλά εγώ μιλάω για την μετριότητα του νου, της καρδιάς, με την μετριότητα ολόκληρης της ύπαρξής σου».

«Πραγματικά, κύριε, δεν ξέρω πως ν’ απαντήσω σ’ αυτές τις ερωτήσεις. Δεν με έχουν απασχολήσει και πάρα πολύ, αλλά όταν με ρωτάνε αν πρόκειται να γίνω μιά μετριότητα σαν τον υπόλοιπο κόσμο, σίγουρα νιώθω ότι δεν θέλω να γίνω κάτι τέτοιο. Επίσης έχω επίγνωση της έλξης που ασκεί ’πάνω μου ο κόσμος. Κι επίσης βλέπω ότι ένα κομμάτι μου τα θέλει όλα όσα προσφέρει. Θέλω να διασκεδάζω, να περνάω καλά, αλλά η άλλη πλευρά μου βλέπει και τον κίνδυνο όλων αυτών, τις δυσκολίες, τις παρορμήσεις, τους πειρασμούς. Έτσι, πραγματικά δεν ξέρω πού θα καταλήξω. Κι ακόμα, όπως επισημάνατε, μερικές φορές δεν ξέρω κι εγώ ο ίδιος τι είμαι. Ένα πράγμα είναι σίγουρο: δεν θέλω πραγματικά να γίνω μιά μετριότητα με μίζερο νου και μίζερη καρδιά, έστω κι αν έχω ένα μυαλό που μπορεί νά ’ναι ιδιαίτερα έξυπνο.

»Μπορεί να μελετήσω διάφορα βιβλία και ν’ αποκτήσω πάρα πολλές γνώσεις, αλλά και πάλι να είμαι ένας στενόμυαλος και στενόκαρδος άνθρωπος. Η λέξη «μετριότητα» που χρησιμοποιήσατε, κύριε, είναι πάρα πολύ καλή κι όταν την σκέφτομαι τρομάζω —όχι από τη λέξη, αλλά από όλες τιε συνέπειες όσων μου δείξατε. Πραγματικά δεν ξέρω και ίσως συζητώντας μαζί σας να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. Δεν μπορώ να μιλάω έτσι άνετα με τους γονείς μου. Ίσως είχαν τα ίδια προβλήματα με ’μένα· μπορεί να είναι πιο ώριμοι σωματικά, αλλά ίσως να είναι στην ίδια θέση που είμαι κι εγώ. Αν μου επιτρέπεται, κύριε, θα σας παρακαλούσα να βρούμε μιά ευκαιρία να ξανακουβεντιάσουμε. Πραγματικά νιώθω αρκετά τρομαγμένος, ανήσυχος, φοβισμένος για το αν έχω τη ικανότητα να έρθω σε επαφή με όλα αυτά, να τα αντιμετωπίσω, να τα περάσω και να μην καταντήσω μιά μετριότητα».



[...]

«Χαίρομαι που ήρθες από μόνος σου χωρίς να σε καλέσει κανείς κι αν ίσως έχεις διάθεση, μπορούμε να συνεχίσουμε τη συζήτηση για το τί είναι μετριότητα και για το μέλλον της ζωή σου», [είπε ο δάσκαλος στον μαθητή, όταν τον ξαναεπισκέφτηκε.] «Μπορεί να έχει κανείς μιά εξαιρετική σταδιοδρομία· δε λέμε ότι η μετριότητα υπάρχει πάντα από επαγγελματική πλευρά· ένας καλός μαραγκός μπορεί να μην είναι μετριότητα στη δουλειά του, αλλά μπορεί να είναι στην καθημερινή εσωτερική ζωή του, στην ζωή με τη γυναίκα του και με την οικογένειά του. Τώρα κατανοούμε και οι δύο τη σημασία αυτής της λέξης και θα πρέπει να εξερευνήσουμε μαζί το βάθος της. Μιλάμε για εσωτερική μετριότητα, ψυχολογικές συγκρούσεις, προβλήματα και βάσανα. Μπορεί να υπάρχουν σπουδαίοι επιστήμονες, που ωστόσο εσωτερικά ζούνε μιά ζωή μετριότητας. Πώς θά ’ναι, λοιπόν, η δική σου ζωή;

»Από μιά πλευρά είσαι ένας έξυπνος μαθητής, άλλα σε τί θα χρησιμοποιήσεις το μυαλό σου; Δε μιλάμε για τη σταδιοδρομία σου, αυτή θά ’ρθει αργότερα· εκείνο για το οποίο θα πρέπει να νοιαστούμε είναι ο τρόπος με τον οποίο πρόκειται να ζήσεις. Φυσικά δεν πρέπει να γίνεις ένας εγκληματίας, με την κυριολεκτική σημασία της λέξης. Αν είσαι συνετός δεν πρόκειται να γίνεις κακοποιός· παραείναι επιθετικοί. Το πιθανότερο είναι να βρεις μιά εξαιρετική δουλειά και να είσαι εξαιρετικός σε οτιδήποτε διαλέξεις να κάνεις. Ας τ’ αφήσουμε, λοιπόν, προς το παρόν, κατά μέρος αυτό· μέσα σου, όμως, τί είδους ζωή θα ζείς; Εσωτερικά ποιό είναι το μέλλον σου; Θα γίνεις σαν τον υπόλοιπο κόσμο που κυνηγάει συνέχεια την ευχαρίστηση, που πάντα έχει έγνοιες με ένα σωρό ψυχολογικά προβλήματα;»

«Προς το παρόν, κύριε, δεν έχω άλλα προβλήματα εκτός από το πρόβλημα των εξετάσεων και της κούρασής τους. Αλλιώς μοιάζει να μην έχω προβλήματα. Υπάρχει κάποια ελευθερία. Νιώθω ευτυχισμένος· νέος. Όταν βλέπω τους μεγάλους αναρωτιέμαι αν θα γίνω κι εγώ έτσι. Μοιάζουν να έχουν πετυχημένες σταδιοδρομίες ή να έχουν καταφέρει εκείνο που ήθελαν, αλλά παρ’ όλα αυτά γίνονται μελαγχολικοί, βαριοί και δείχνουν να μην έχουν αγγίξει τις βαθύτερες ιδιότητες του μυαλού. Σίγουρα θα ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό. Δεν είναι φιλοδοξία. Θέλω να έχω μιά καλή σταδιοδρομία κι όλα αυτά, αλλά σίγουρα δε θέλω με κανέναν τρόπο να γίνω σαν αυτούς τους μεγάλους, που μοιάζουν να έχουν χάσει όσα του άρεσαν».

«Μπορεί να μη θέλεις να γίνεις σαν κι αυτούς, αλλά η ζωή είναι πολύ απαιτητικό και σκληρό πράγμα, δεν θα σ’ αφήσει ήσυχο. Θα έχεις μεγάλη πίεση από την κοινωνία, είτε ζεις εδώ είτε ζεις στην Αμερική ή σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Θα πιέζεσαι συνέχεια να γίνεις σαν τους υπόλοιπους και αν δεν παντρευτείς κι αυτό μπορεί να σου δημιουργήσει προβλήματα. Πρέπει να καταλάβεις ότι η ζωή είναι πολύ περίπλοκη υπόθεση —όχι απλώς ξεροκέφαλα να κυνηγάς αυτό που θέλεις. Όλοι αυτοί οι νέοι άνθρωποι θέλουν να γίνουν κάτι: δικηγόροι, μηχανικοί, πολιτικοί και λοιπά· υπάρχει η παρόρμηση, η ώθηση της φιλοδοξίας για δύναμη και χρήμα. Απ’ αυτό είναι που έχουν περάσει οι μεγάλοι για τους οποίους μιλάς. Έχουν φθαρεί από τη συνεχή σύγκρουση, από τις ίδεις τις επιθυμίες τους. Δες το, δες τους ανθρώπους γύρω σου. Είναι όλοι μέσα στην ίδια βάρκα. Μερικοί εγκαταλείπουν τη βάρκα και περιπλανιούνται ατέλειωτα ώσπου να πεθάνουν. Μερικοί αναζητούν κάποια ήσυχη γωνιά της γης και αποσύρονται· μερικοί μπαίνουν σε κάποιο μοναστήρι, γίνονται μοναχοί διαφόρων ειδών και δίνουν απελπισμένους όρκους. Η τεράστια πλειοψηφία, εκατομμύρια κι εκατομμύρια, ζούνε μιά πολύ ασήμαντη ζωή με πολύ περιορισμένους τους ορίζοντές τους. Έχουν τις χαρές και τις λύπες τους και μοιάζει να μην ξεφεύγουν ποτέ απ’ αυτές ή να τις κατανοούν και να πηγαίνουν πέρα απ’ αυτές.

»Ξαναρωτάμε, λοιπόν, ο ένας τον άλλο: Ποιό είναι το μέλλον μας και ειδικότερα ποιό είναι το μέλλον σου; Φυσικά είσαι πάρα πολύ νέος για να πας πολύ βαθιά στο ερώτημα, γιατί η νεότητα δεν έχει καμιά σχέση με την ολική κατανόηση αυτής της ερώτησης. Μπορεί να γίνεις αγνωστικιστής· οι νέοι δεν πιστεύουν σε τίποτα, αλλά όσο μεγαλώνει κανείς στρέφεται σε κάποια μορφή θρησκευτικής πρόληψης, σε κάποιο θρησκευτικό δόγμα, σε κάποια θρησκευτική πίστη. Η θρησκεία δεν είναι όπιο, αλλά οι άνθρωποι έχουν κάνει την θρησκεία σαν κι αυτούς, τυφλό βόλεμα και επομένως ασφάλεια. Έχουν κάνει τη θρησκεία κάτι εντελώς βλακώδες κι ανέφικτό κι όχι κάτι που μπορείς να ζήσεις μαζί του. Πόσο χρόνων είσαι;»

«Θα γίνω δεκαεννιά, κύριε. Η γιαγιά μου μου άφησε κάτι για όταν συμπληρώσω τα είκοσι ένα χρόνια μου κι ίσως μπορέσω, προτού πάω στο Πανεπιστήμιο, να ταξιδέψω και να δω διάφορα μέρη. Αλλά πάντα θα κουβαλάω αυτή την ερώτηση μαζί μου όπου κι αν είμαι, όποιο κι αν είναι το μέλλον μου. Μπορεί να παντρευτώ, πιθανώς να το κάνω, και ν’ αποκτήσω παιδιά, οπότε το μεγάλο ερώτημα ξαναπαρουσιάζεται: Ποιό θά ’ναι το μέλλον τους; Κατά κάποιον τρόπο έχω επίγνωση του τι κάνουν οι πολιτικοί σε όλο τον κόσμο. Είναι μιά άσχημη ιστορία όσο με αφορά κι έτσι νομίζω πως δεν θα γίνω πολιτικός. Γι’ αυτό είμαι αρκετά σίγουρος, αλλά θέλω μιά καλή δουλειά. Θέλω να δουλέψω με τα χέρια μου και το μυαλό μου, αλλά το ερώτημα είναι πώς δε θα γίνω μιά μετριότητα όπως το ενενήντα εννιά τοις εκατό του κόσμου. Γι’ αυτό, κύριε, τί πρέπει να κάνω; Α, ναι· ξέρω και για τις εκκλησίες και τους ναούς κι όλα αυτά που είπατε· δε με έλκουν. Μάλλον με κάνουν να επαναστατώ όλα αυτά —οι παπάδες η ιεραρχία της εξουσίας, αλλά πως θα εμποδίσω τον εαυτό μου να γίνει μιά κοινή, συνηθισμένη μετριότητα;»

«Αν μου επιτρέπεις να σου κάνω μιά υπόδειξη, ποτέ και σε καμιά περίπτωση να μη ρωτάς "πώς". Όταν χρησιμοποιείς τη λέξη "πώς", στην πραγματικότητα θέλεις να σου πει κάποιος τι να κάνεις, θέλεις κάποιον οδηγό, κάποιο σύστημα· θέλεις κάποιον να σε πάρει από το χέρι κι έτσι χάνεις την ελευθερία σου, την ικανότητά σου να παρατηρείς, τη ζωτικότητά σου, τις σκέψεις σου, το δικό σου τρόπο ζωής. Όταν ρωτάς "πώς", γίνεσαι πραγματικά ένα ανθρώπινο πλάσμα από δεύτερο χέρι· χάνεις την ακεραιότητά σου και την εσωτερική τιμιότητα να παρατηρείς τον εαυτό σου, να είσαι αυτό που είσαι και να πηγαίνεις πέρα και πάνω απ’ αυτό που είσαι. Ποτέ μα ποτέ να μην ρωτάς "πώς".

»Φυσικά μιλάμε για το ψυχολογικό επίπεδο. Πρέπει να ρωτάς "πώς" όταν πρόκειται να συναρμολογήσεις μιά μηχανή ή να δουλέψεις ένα κομπιούτερ. Είσαι υποχρεωμένος να μάθεις κάτι γι’ αυτά από κάποιον. Αλλά μπορείς να είσαι ψυχολογικά ελεύθερος και γνήσιος, μόνο όταν έχεις επίγνωση του τί γίνεται μέσα σου, όταν παρακολουθείς τις σκέψεις σου και δεν αφήνεις ούτε μιά σκέψη να σου ξεφύγει χωρίς να παρατηρείς τη φύση της, την πηγή της. Να παρατηρείς, να παρακολουθείς. Κανείς μαθαίνει για τον εαυτό του πολύ περισσότερα παρατηρώντας τον παρά από βιβλία ή από κάποιο ψυχολόγο ή από κάποιο πολύπλοκο, έξυπνο, πολυμαθή στοχαστή καθηγητή.

»Θά ’ναι πολύ δύσκολα, φίλε μου. Μπορεί να γίνεις κομμάτια από πολλές πλευρές. Υπάρχουν πολλοί, όπως του λένε, πειρασμοί: βιολογικοί, κοινωνικοί και μπορεί να γίνεις κομμάτια από τη σκληρότητα της κοινωνίας. Φυσικά θα πρέπει να αντέξεις μόνος σου, αλλά αυτό δεν μπορεί να έρθει σαν αποτέλεσμα δύναμης, αποφασιστικότητας ή επιθυμίας, αλλά όταν αρχίσεις να βλέπεις τα ψεύτικα πράγματα γύρω σου και μέσα σου: τα συναισθήματα, τις ελπίδες. Όταν αρχίσεις να βλέπεις εκείνο που είναι ψεύτικο, τότε αρχίζει να υπάρχει επίγνωση, νοημοσύνη. Είσαι υποχρεωμένος να είσαι το φως του εαυτού σου κι αυτό είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα στη ζωή».

«Κύριε, τα κάνατε όλα να μοιάζουν τόσο πολύ δύσκολα, τόσο πολύ περίπλοκα, τόσο πολύ τρομαχτικά, που φοβίζουν».

«Απλώς σου τα επισημαίνω. Αυτό δεν πάει να πει ότι τα γεγονότα χρειάζεται να μας φοβίζουν. Τα γεγονότα είναι εκεί για να τα παρατηρούμε. Αν τα παρατηρείς δε σε φοβίσουν ποτέ. Τα γεγονότα από μόνα τους δεν είναι τρομαχτικά. Αλλά αν θέλεις να τα αποφύγεις, να του γυρίσεις την πλάτη και να το βάλεις στα πόδια, τότε αυτό είναι που φέρνει φόβο. Δεν φέρνει φόβο το να σταθείς εκεί, να δεις πως ό,τι έχεις κάνει ίσως δεν είναι εντελώς σωστό, να ζήσεις με αυτό το γεγονός και να μην το ερμηνεύσεις ανάλογα με το τί σε ευχαριστεί κι ανάλογα με το τί σε βολεύει. Η ζωή δεν είναι πολύ απλή. Μπορεί κανείς να ζει απλά, αλλά η ίδια η ζωή είναι κάτι αχανές, κάτι πολυσύνθετο. Απλώνεται από ορίζοντα σε ορίζοντα. Μπορεί να ζεις έχοντας λίγα ρούχα και τρώγοντας μιά φορά την ’μέρα, αλλά αυτό δεν είναι απλότητα. Νά ’σαι απλός, λοιπόν, μη ζεις με πολύπλοκο τρόπο, αντιφατικά και λοιπά, μόνο να είσαι απλός μέσα σου... Σήμερα το πρωί έπαιζες τένις. Σε παρακολουθούσα και μοιάζεις να είσαι αρκετά καλό. Ίσως ξανασυναντηθούμε. Αυτό εξαρτάται από ’σένα».

«Σας ευχαριστώ κύριε».



«Εις Εαυτόν (Το τελευταίο ημερολόγιο του Κρισναμούρτι
Συγγραφέας: Κρισναμούρτι
Εκδόσεις: Καστανιώτη
ISBN: 960-03-3708-X
Αρ. σελίδων: 176


—ΤΕΛΟΣ—


Όποιος θέλει, μπορεί να αφήσει το σχόλιό του· με σεβασμό στον εαυτό του και στον συνάνθρωπό του. Σας ευχαριστώ που διαβάσατε το κείμενό μου.

Τάδε έφη,
© Ναυτίλος Του Διαδικτύου (Περικλής Π.)

7 σχόλια:

Elementstv είπε...

Δεν μου αρεσε πολυ το συγκεκριμενο κειμενο,γιατι αναλωνεται στο πως θα γινει ξεχωριστος σε σχεση με την ανθρωποτητα.Ειλικρινα δεν πιστευω οτι οι ανθρωποι χωριζονται σε αυτους που κανουν συναρπαστικες ζωες και σε αυτους που εχουν βαρετες ή απλες ζωες.Η ζωη εξαρταται απο τη δικη μας σκορπια και καθε της στιγμη μπορει να ειναι συναρπαστικη οποιος και οπου και να ειμαστε.Τουλαχιστον ηταν ενα κειμενο που με προβληματισε...Μπραβο

Ναυτίλος είπε...

Elements TV:

Φίλτατε,

Κατ’ αρχάς σ’ ευχαριστώ που έκατσες και το διάβασες ολόκληρο· λίγοι έχουν την υπομονή να διαβάζουν τα «σεντόνιά» μου. Στο θέμα μας όμως.

Νομίζω πως παρεξήγησες αυτό που προσπαθεί να διδάξει ο Κρίσναμούρτι. Βέβαια, λογικό είναι μιάς και είναι απόσπασμα από ένα ολόκληρο βιβλίο, το οποίο εάν δεν αναγνωστεί ολόκληρο, λογικό είναι να οδηγεί σε λανθασμένα συμπεράσματα.

Αυτό που λέει ο συγγραφέας, είναι πως δεν πρέπει να εφησυχάζώμαστε σε μιά κατάσταση μετριότητας. Δεν καταδικάζει τις απλές ζωές· καταδικάζει την ανάπαυση και στασιμότητα.

Βλέπεις, οι περισσότεροι άνθρωποι, ίσως παραπάνω από το 95% νομίζουν πως η εκπαίδευση έχει ένα τέλος, το ίδιο και οι σκοποί τους. Οι συνηθέστεροι είναι: να τελειώσω το σχολείο, να σπουδάσω, να βρω γκόμενα/γκόμενο – να παντρευτώ, να βρω μιά καλή δουλειά, να κάνω παιδιά. Και μετά;

Αν παρατηρήσεις γύρω σου, θα συναντήσεις αυτό που ο Khalil Gibran λέει: «Υπάρχουν τα παιδιά των θεών και τα παιδιά των πιθήκων». Θα δεις π.χ. ανθρώπους «αγράμματους» που με το ζόρι τελειώσανε το δημοτικό. Κι όμως, η στάση ζωής του δείχνει μία φύσει ανωτερότητα που συνήθως μας συναρπάζει. Έχουν μία εσωτερική καλοσύνη και κατανόηση που στους περισσοτέρους φαίνεται ανεξήγητη.

Από την άλλη θα συναντήσεις ανθρώπους «γραμματιζούμενους», με τα πτυχία και τα master κρεμασμένα στον τοίχο. Κι όμως, έχουν αρνητική, καταστροφική τάση ζωής —είναι σχεδόν βάρβαροι! Αρέσκονται να ασκούν πίεση, εξουσία. Π.χ., όταν ένας άνδρας χάνει την κοπέλα του επειδή τον παράτησε, κι αντί να σεβαστεί την απόφαση της κοπέλας, την ειλικρίνεια της, και απλή έκφραση πως δεν είναι αυτό που την γεμίζει, αντί να το δεχτεί και να συνεχίσει την αναζήτηση της μελλοντικής συντρόφου του, επιδίδετε σε ένα κυνήγι ανελέητο με σκοπό να καταστρέψει, να ταπεινώσει την κοπέλα, δείχνει τον βάρβαρο και πρωτόγονο τρόπο σκέψης του. Μπορεί να έχει διαβάσει άπειρα βιβλία, να είναι εξαίρετος καριερίστας ή επιχειρηματίας, αλλά είναι ένας μέτριος, στάσιμος άνθρωπος που δεν έχει κάτι άλλο, κάτι νέο να προσφέρει στους τριγύρω του και στον εαυτό του.
Πανεπιστημιακός που δέρνει την γυναίκα του, δικηγόρος που βιάζει τα παιδιά του, αλκοολικός άνεργος που βάζει τα παιδιά του να ζητιανεύουν, είναι όλοι μετριότητες.

Θα εκπλαγείς, αν κοιτάξεις με προσοχή τριγύρω σου το πόσες μετριότητες υπάρχουν. Και αυτό δεν είναι κακό. Το κακό είναι όταν το αφήνεις και δεν το παλεύεις. Όταν αρνείσαι να κοιτάξεις μέσα σου γιατί φοβάσαι αυτό που θα δεις, ή, δεν θέλεις να το αντιμετωπίσεις.

Αυτό που ο Κρίσναμούρτι μας λέει είναι: Μην επαναπαύεσαι, μην γίνεις μιά μετριότητα. Να είσαι σε συνεχή επαγρύπνηση, αναζήτηση, αυτοκριτική κι ανάλυση. Πορεύσου εν ειρήνη με τον κόσμο, κι όχι με πόλεμο.

Κι αν, τέλος, ρωτήσεις: "Κι εσύ ποιος είσαι ρε μεγάλε; Περνιέσαι για καλύτερός μας;" Θα σου απαντήσω πως είμαι πολύ χειρότερος από πολλούς άλλους. Η διαφορά μου είναι πως προσπαθώ να το συνειδητοποιήσω, να βελτιώσω αυτά τα αρνητικά που απέκτησα. Να πάρω πίσω όλα αυτά που συστηματικά η κοινωνία μου αφαίρεσε: την αθωότητα, την αγνότητα, την φυσική αγάπη για τον πλησίον χωρίς αντάλλαγμα...

Γενικώς, παλεύω, όταν πεθάνω (ποιός ξέρει πότε;) να ξέρω πως προσπάθησα κάτι παραπάνω από το να είμαι μιά μετριότητα.

Φιλάκια και πάλι φίλε μου. :-)

Elementstv είπε...

H αληθεια ειναι οτι με εκανες να συνηδητοποιησω οτι εκανα λαθος.Εχεις δικιο υπο αυτο το πρισμα το οποιο ομολογουμενως μου διεφυγε.Τεσπα,κατι ασχετο.Σκεψου να εκδωσεις καποιο βιβλιο.Εχεις πολυ ταλεντο.Μακαρι να σε αγορασω καποια στιγμη σε βιβλιοπωλειο...

Ναυτίλος είπε...

Elements TV:

Χαίρομαι που σ’ έβαλα σε σκέψεις φίλε μου. Η σκέψις είναι καλό πράγμα. Όσο για το complimant σου... είσαι πολύ καλός. Δεν υπάρχουν άμεσα σχέδια για κάτι τέτοιο στο άμεσο μέλλον. Άσε που δεν ξέρω και γιατί να γράψω; Με τί θα μπορούσα ν’ ασχοληθώ; Ποιό το θέμα; Όπερ έδει δείξαι.

Νεραϊδόνα... είπε...

Διαβαζοντας και συναντωντας 'σε' σημερα -πρωτη φορα , και στεκομενη διόλου τυχαια , σε αυτο το 'θεμα' - νιωθω να σου πω , μ ενα χαμογελο, ευχαριστω για την 'τροφη' ψυχης & σκεψης ...

sikia είπε...

Το να είμαστε το φως του εαυτού μας, που λέει ο Κρισναμούρτι, είναι όντως άθλος. Σε ευχαριστώ που το ανέβασες το κείμενο, γλυκουλίνι Ναυτιλουνίνι!

Ναυτίλος είπε...

Νεραϊδόνα:

Κι εγώ σ’ ευχαριστώ για την υπομονή σου να διαβάσεις τα κείμενά μου. Χαίρομαι που τα βρίσκεις ενδιαφέροντα. Ευελπιστώ ν’ απολαύσεις και τα επόμενα. :-)


Συκουλίνι που καλό:

Όσο προσπαθούμε, σημαίνει πως υπάρχει ελπίδα. Χαίρομαι που σ’ άρεσε. :-D