2/20/2009

71. Περί διαδικτυακής συγγραφής...


Περί Διαδικτυακής (κι’ όχι μόνο) Συγγραφής...


Με μεγάλη μου χαρά βλέπω την κοινωνία των ελλήνων bloggers να πληθαίνει με όλο και περισσότερα μέλη να αρθρογραφούν για τα θέματα που τους ενδιαφέρουν. Αυτό το θεωρώ πολύ καλό και πιστεύω πως θα αποφέρει γενικότερα οφέλη στην κοινωνία αργότερα. Όμως, δεν μπορώ να υποκρίνομαι άλλο, πως αγνοώ μερικά λάθη που κάνουν πολλοί και τα οποία, πιστεύω, επιφέρουν προβλήματα στην έκφραση των απόψεών τους, αλλά και δυσχεραίνουν σε μεγάλο βαθμό την ανάγνωση των κειμένων τους από τρίτους. Δεν αναφέρομαι όμως σε τυχόν προβλήματα έκφρασης ή ορθογραφικά λάθη. Όσο υπάρχει κάποιο νόημα ή κάποια ιδέα, τα προβλήματα αυτά δεν είναι ικανά να σταματήσουν την μετάδοσή της. Αναφέρομαι σε προβλήματα που προκαλούν δυσαρέσκεια, σύγχυση και που τέλος, απομακρύνουν τον αναγνώστη. Ας τα πάρουμε από την αρχή λοιπόν.


[ Πηγή εικόνας ]


Σε ένα κλασσικό, χειροπιαστό, μή εικονικό κείμενο, υπάρχουν τα φυσικά περιθώρια της σελίδας του χαρτιού ή του βιβλίου, που δημιουργούν ένα πλαίσιο διαστάσεων που βοηθούν τον αναγνώστη να πλοηγείται με το μάτι στα περιεχόμενα. Έτσι, είναι εύκολο για κάποιον να θυμάται πως είχε σταματήσει το διάβασμα στην μέση της σελίδας, ή λίγες γραμμές μετά την αρχή ή πριν το τέλος. Μπορεί ακόμη να θυμάται πως αυτό που του είχε κάνει εντύπωση, μία φράση ή μία λέξη ή κάποιο νόημα, βρισκόταν στην τελευταία παράγραφο της τάδε σελίδας. Αυτό δυστυχώς δεν υπάρχει στο διαδικτυακό κείμενο, όπου τα πάντα είναι μία ατελείωτη λίστα γραμμών, χωρίς ενδιάμεσες σελίδες να βοηθούν τον αναγνώστη να προσανατολίζεται. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, παρατηρείται το φαινόμενο που πολλοί αναφέρουν, πως δεν μπορούν δηλαδή να διαβάζουν μεγάλα κείμενα στον υπολογιστή γιατί τους μπερδεύει και ζαλίζονται.

Η λύση έχει προταθεί από το WWWC εδώ και πολλά χρόνια και ακούει στο κοινότατο όνομα «παράγραφος». Γενικότερα, συνιστάτε η αυξημένη χρήση παραγράφων στο Internet, και μάλιστα, ιδικά για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω, η παράγραφος στο διαδίκτυο δεν δηλώνεται μία μικρή εσοχή του κειμένου, αλλά με μία κενή γραμμή που «χτυπάει» στο μάτι του αναγνώστη. Έτσι, ο εγκέφαλος καταφέρνει και μπαίνει πάλι σε μία λειτουργία, όπου μικρά σχετικά μπλόκ κειμένων παρατίθενται μπροστά του και τα διαβάζει το ένα μετά το άλλο.

Κάποιοι θα πούνε πως και πάλι, σε ένα πραγματικά μεγάλο κείμενο, τα μπλόκ αυτά των κειμένων θα δημιουργούν παρόμοια με τα προαναφερθέντα προβλήματα —και θα έχουν δίκιο. Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο, και πάλι η WWWC αποθαρρύνει την ανάρτηση μεγάλων κειμένων σε μία σελίδα. Συνιστά, μεγάλα κείμενα, να χωρίζονται σε «κεφάλαια», όπως ακριβώς και με τα βιβλία, και να δημοσιεύονται σε διαφορετικές σελίδες (web pages). Έτσι, ο αναγνώστης θα μπορεί π.χ. να θυμάται πως είχε σταματήσει το διάβασμα στο πέμπτο κεφάλαιο, ή πέμπτη σελίδα, στην πάνω παράγραφο. Στα blogs, αυτό μπορεί να συμβεί με την ανάρτηση διαφορετικών αναρτήσεων (posts). Αν πάλι, κάποιοι έχουν ένα μεγαλούτσικο κείμενο που δεν θέλουν να το «σπάσουν» σε διαφορετικά posts, μπορούν να χωρίζουν βασικές ενότητες με μία φωτογραφία, ή κάποιο άλλο στοιχείο που να τονίζει την διακοπή του κειμένου, αναγκάζοντας τον αναγνώστη να καταλάβει πως ένα μεγάλο σκέλος κειμένου έλαβε τέλος, και πως το επόμενο που ακολουθεί διαφοροποιείται κατά κάποιον τρόπο από το προηγούμενο.


[ Πηγή εικόνας ]


Είδαμε στο προηγούμενό σκέλος το πόσο σημαντικό πράγμα είναι η χρήση των παραγράφων στα διαδικτυακά κείμενα, καθώς και μερικούς τρόπους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να λύσουν μερικά από τα προβλήματα που δημιουργούνται σ’ αυτά. Ας περάσουμε λοιπόν στο επόμενο μας θέμα. Έχω διαπιστώσει τρία μεγάλα προβλήματα στα κείμενα που δημοσιεύει ο κόσμος στο διαδίκτυο.

Το πρώτο είναι η έλλειψη χρήσης τόνων. Δεν θα αναλύσω το πόσο ενοχλητικό είναι αυτό. Για μερικούς είναι «ωχ βρε αδερφέ, με τί ασχολείσαι;», γι’ άλλους όμως είναι ενοχλητικό, και εν τέλει, κουράζει και αποθαρρύνει την ανάγνωση. Δεν θα επεκταθώ περισσότερο· αφήνω αυτό το θέμα στον κάθε γράφοντα να αποφασίσει αν θέλει ή όχι να χρησιμοποιεί τόνους.

Το δεύτερο είναι η λάθος στίξη. Απ’ όσο θυμάμαι, στο σχολείο μάθαμε πως τα κόμματα, οι τελείες, τα ερωτηματικά και τα θαυμαστικά, μπαίνουν αμέσως μετά την λέξη, μετά ακολουθεί κενό, και μετά ξεκινάει νέα πρόταση με κεφαλαίο γράμμα. Οπότε, δεν κατανοώ γιατί μερικοί κάνουν το σφάλμα να γράφουν την λέξη, να αφήνουν κενό, μετά να βάζουν το σημείο στίξης, και μετά ή να γράφουν κολλητά την επόμενη λέξη ή να αφήνουν πάλι κενό και μετά να συνεχίζουν με την επόμενη λέξη. Και πάλι κάποιοι θα πούνε: «Ώχ βρ’ αδερφέ...», αλλά δεν είν’ έτσι. Επιτρέψτε μου να εξηγήσω.

Στους υπολογιστές, η κάθε λέξη συμπεριφέρεται ως μία ενιαία ενότητα, ένα αδιάσπαστο σύνολο· ένα κουτάκι ας το πούμε. Έτσι, με τα πολλά κουτάκια διαθέσιμα, ο υπολογιστής αναλαμβάνει την τοποθέτησή τους στην οθόνη. Εάν το σημείο στίξης έρθει κολλητά στο τέλος της λέξης, τότε ενώνεται με το «κουτάκι» της λέξης και λειτουργεί όλο μαζί ως ένα ενιαίο σύνολο. Έτσι, όταν αλλάζει η σειρά στο κείμενο, δεν θα ξεκινάει με ένα κόμμα ή μία τέλεία, ή κάποιο άλλο σημείο στίξης το οποίο μπερδεύει τον εγκέφαλο, που δεν έχει συνηθίσει να αλλάζει σειρά και αντί να ξεκινάει, να λαμβάνει ένα σήμα που (υποσυνείδητα χαραγμένο στο μυαλό) διατάζει την προσωρινή ή τελική παύση. Είναι σαν τα πνευμόνια να παίρνουν μία βαθιά αναπνοή για να φωνάξουν και ξαφνικά να βουλώνονται βιαίως το στόμα και η μύτη· είναι κάτι πολύ επώδυνο και προκαλεί σύγχυση. Επομένως, να θυμόμαστε: Τα σημεία στίξης μπαίνουν κολλητά, αμέσως μετά την λέξη, χωρίς κενό μεταξύ τους, έπειτα αφήνουμε έναν κενό χαρακτήρα και συνεχίζουμε με την επόμενη λέξη.

Το τρίτο πρόβλημα, αν και όχι τρομερό, μπορεί όμως να βοηθήσει πολύ στην ηλεκτρονική ανάγνωση επί οθόνης αν κάποιοι το λάβουν σοβαρά υπόψη. Στα όχι και τόσο παλαιά χρόνια, οι αναλύσεις στις οθόνες των υπολογιστών ήταν σχετικά μικρές. Από τις πολύ παλιές όπως 640Χ480 και 800Χ600 pixels, έχουμε πλέον προχωρήσει στις μεγάλες αναλύσεις, με την πιο κλασσική αυτή των 1024X786 ή και μεγαλύτερες. Έτσι, ενώ τον παλαιό καιρό οι γραμματοσειρές με μέγεθος 10 και 12pt ήταν επαρκείς, τώρα αποδεικνύονται υπερβολικά μικρές για να εμφανίζονται στις νέες αυτές αναλύσεις. Να το πω απλά: Τα υπερβολικά μικρά γράμματα κουράζουν τρομερά τον αναγνώστη. Αν δεν με πιστεύετε, σας προτρέπω να πάρετε δύο βιβλία στα χέρια σας. Ένα με άνετη, φυσιολογικού μεγέθους γραμματοσειρά, και ένα με πολύ-πολύ μικρά γραμματάκια που σχηματίζουν συμπαγή μπλόκ κειμένου στην σελίδα του βιβλίου. Απαντήστε με ειλικρίνεια: ποιό σας τραβάει περισσότερο να το διαβάσετε;

Το πρόβλημα λύνεται εύκολα. Αν είστε δημιουργός ιστοσελίδων, χρησιμοποιείστε μεγαλύτερη γραμματοσειρά, και αν οι γνώσεις σας το επιτρέπουν, χρησιμοποιείστε «liquid design», που μέσω CSS επιτρέπει στον αναγνώστη να μεγαλώνει την γραμματοσειρά μέσω του browser του. Αν έχετε blog, τα πράγματα είναι ακόμη πιο εύκολα. Απλά πάτε στο dashboard του blog σας, πάτε στις ρυθμίσεις εμφάνισης (layout), μετά στο «Fonts and colours», και τέλος, πάτε εκεί μου λέει «Text font» στην αριστερή λίστα με τα χρώματα, και επιλέξτε μεγαλύτερη γραμματοσειρά για το blog σας κάνοντας ένα ή περισσότερα κλικ εκεί που λέει: «Larger»· αποθηκεύστε και τελειώσατε. Θα εκπλαγείτε από το πόσο πιο ευκολοανάγνωστα θα γίνουν τα κείμενά σας.


[ Πηγή εικόνας ]


Με τα παραπάνω, τελειώνω την σύντομη παράθεση των απόψεών και συμβουλών μου προς πάσης φύσεως διαδικτυακούς συγγραφείς. Εύχομαι μερικά απ’ όσα ανέφερα να βοηθήσουν στην καλυτέρευση της αναγνωσιμότητας των κειμένων τους. Κλείνω το άρθρο αυτό με μερικές γενικότερες συμβουλές και μερικά hints & tips.

Πρώτη συμβουλή: Να αποφεύγετε την χρήση υπερβολικά «καλλιτεχνικών» γραμματοσειρών. Όσο όμορφα και να φαίνονται στο μάτι, δεν είναι καλές για μεγάλα κείμενα. Χρησιμοποιούνται κυρίως για μικρά αποσπάσματα, τίτλους, ή κάρτες και άλλες γραφίστικες χρήσεις στον γραφίστικο τομέα. Για μεγάλα κείμενα, οι κλασσικές γραμματοσειρές όπως είναι οι: times new roman, arial, helvetica, verdana, tahoma κ.λ.π, είναι οι καλύτερες.

Δεύτερη συμβουλή: Να αποφεύγετε τα υπερβολικά χρώματα. Να προσέχετε την αντίθεση μεταξύ του χρώματος φόντου (το πίσω χρώμα) με το χρώμα της γραμματοσειράς. Γιά δοκιμάστε να γράψετε με κόκκινα γράμματα σε ροζ φόντο, ή μπλε φόντο με γαλάζια γράμματα, και θα καταλάβετε τι εννοώ.

Τρίτη και τελευταία συμβουλή: Να αποφεύγετε την υπερβολική χρήση των στοιχείων bold (έντονη γραφή), italic (πλάγια γραφή) και underline (υπογραμμισμένη γραφή). Τα στοιχεία αυτά δημιουργήθηκαν για να αποσπούν την προσοχή του αναγνώστη, ανάλογα με την περίσταση, από το κυρίως κείμενο που ήδη διαβάζει, για να τονίζει μερικά σημεία που ο συγγραφέας θέλησε επίτηδες να τονίσει. Το να γράψει κάποιος ένα ολόκληρο κείμενο και μετά να το κάνει bold ή να το έχει όλο υπογραμμισμένο, όχι απλά ακυρώνει το αποτέλεσμα (μιάς και ο αναγνώστης αποπροσανατολίζεται και δεν ξέρει τί και πού να δώσει προσοχή στο κείμενο), αλλά είναι τυπογραφικά και καλλιτεχνικά απαράδεκτο! Η συνετή χρήση των στοιχείων αυτών θα μετατρέψουν τα κείμενά σας σε ευανάγνωστα και ευχάριστα αναγνώσματα για τους εκάστοτε αναγνώστες σας.


Hints & Tips

Τόσο ο Internet Explorer, όσο και ο Firefox και οι υπόλοιποι browsers (περιηγητές), έχουν συστήματα που επιτρέπουν το μεγάλωμα του μεγέθους της γραμματοσειράς στις σελίδες με έναν πολύ απλό τρόπο. Απλά πατώντας τον συνδυασμό των πλήκτρων Ctrl+ και Ctrl-, αυξάνετε ή μειώνετε αντίστοιχα το μέγεθός της· με Ctrl+0 (μηδέν) επαναφέρουμε τα γράμματα στο προκαθορισμένο μέγεθός της σελίδας, όπως αυτή έχει οριστεί από τον αρχικό της δημιουργό. Έτσι, αν κάποιο blog έχει πολύ μικρά γράμματα, μπορείτε να το διαβάζετε χωρίς κούραση με την χρήση αυτού του κόλπου.

Για όσους γράφουν κείμενα σε λειτουργικό σύστημα Windows, να μερικοί ειδικοί χαρακτήρες και πώς να του βάζετε στα κείμενά σας, άσχετα αν γράφετε σε MS-Word ή το «ταπεινό» WordPad. Πατάτε το αριστερό (σηνύθως) πλήκτρο «Alt» και με πατημένο το πλήκτρο πατάτε στο αριθμητικό πληκτρολόγιο (αυτό στα δεξιά, και σιγουρευτείτε πως το "num lock" είναι ενεργό) τον αριθμό που δίνω, αφήστε το πλήκτρο «Alt» και τελειώσατε. (Υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις να μην λειτουργή αυτό το σύστημα, πράγμα που διλώνει πως υπάρχει κάποιο λάθος στις γλώσσες και τα πληκτρολόγια που έχετε εγκατεστημένα για τα Windows).

  • Alt+0128 = € (το σήμα του ευρώ)
  • Alt+0183 = · (άνω τελεία ή άνω στιγμή)
  • Alt+0169 = © (το σήμα των πνευματικών δικαιωμάτων)
  • Alt+0174 = ® (το σήμα του αυθεντικού)
  • Alt+0153 = ™ (το σήμα της ομάδας Team)
  • Alt+0176 = ° (το σήμα των «βαθμών)
  • Alt+0177 = ± (το σήμα του συν-πλην)
  • Alt+0186 = º (δύναμη εις την μηδενός)
  • Alt+0185 = ¹ (δύναμη εις την πρώτη)
  • Alt+0178 = ² (δύναμη εις την δευτέρα)
  • Alt+0179 = ³ (δύναμη εις την τρίτη)
  • Alt+0150 = – (μικρή παύλα)
  • Alt+0151 = — (μεγάλη παύλα)
  • Alt+0131 = ƒ (το σήμα της συνάρτησης «function»)
  • Alt+0137 = ‰
  • Alt+0149 = • (μεγάλη κουκίδα)
  • Alt+0167 = § (το σήμα της παραγράφου)

Αυτά είναι όλα όσα είχα να συμβουλεύσω και να προτείνω στους συνάδελφους συνιστολόγους, ευελπιστώντας έτσι τα κείμενά τους να καταστούν πιο ευκολοανάγνωστα και να αποκτήσουν περισσότερους αναγνώστες, προωθώντας έτσι το μήνυμα της επικοινωνίας και της ανταλλαγής απόψεων και ιδεών πιο εύκολα.

Παραθέτω παρακάτω το ΙΔΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ που διαβάσατε (οπότε αγνοήστε το), κάνοντας επίτηδες μερικά από τα «λάθη» που ανέφερα, για να δείτε κι’ εσείς με τα μάτια σας το αποτέλεσμα που αποφέρει στην επιθυμία σας να το διαβάσετε.


[ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΦΥΓΗΝ]


Με μεγάλη μου χαρά βλέπω την κοινωνία των ελλήνων bloggers να πληθαίνει με όλο και περισσότερα μέλη να αρθρογραφούν για τα θέματα που τους ενδιαφέρουν . Αυτό το θεωρώ πολύ καλό και πιστεύω πως θα αποφέρει γενικότερα οφέλη στην κοινωνία αργότερα . Όμως , δεν μπορώ να υποκρίνομαι άλλο , πως αγνοώ μερικά λάθη που κάνουν πολλοί και τα οποία , πιστεύω , επιφέρουν προβλήματα στην έκφραση των απόψεών τους , αλλά και δυσχεραίνουν σε μεγάλο βαθμό την ανάγνωση των κειμένων τους από τρίτους . Δεν αναφέρομαι όμως σε τυχόν προβλήματα έκφρασης ή ορθογραφικά λάθη . Όσο υπάρχει κάποιο νόημα ή κάποια ιδέα , τα προβλήματα αυτά δεν είναι ικανά να σταματήσουν την μετάδοσή της . Αναφέρομαι σε προβλήματα που προκαλούν δυσαρέσκεια ,σύγχυση και που τέλος , απομακρύνουν τον αναγνώστη . Ας τα πάρουμε από την αρχή λοιπόν . Σε ένα κλασσικό , χειροπιαστό , μή εικονικό κείμενο , υπάρχουν τα φυσικά περιθώρια της σελίδας του χαρτιού ή του βιβλίου , που δημιουργούν ένα πλαίσιο διαστάσεων που βοηθούν τον αναγνώστη να πλοηγείται με το μάτι στα περιεχόμενα . Έτσι , είναι εύκολο για κάποιον να θυμάται πως είχε σταματήσει το διάβασμα στην μέση της σελίδας , ή λίγες γραμμές μετά την αρχή ή πριν το τέλος . Μπορεί ακόμη να θυμάται πως αυτό που του είχε κάνει εντύπωση , μία φράση ή μία λέξη ή κάποιο νόημα , βρισκόταν στην τελευταία παράγραφο της τάδε σελίδας .Αυτό δυστυχώς δεν υπάρχει στο διαδικτυακό κείμενο , όπου τα πάντα είναι μία ατελείωτη λίστα γραμμών , χωρίς ενδιάμεσες σελίδες να βοηθούν τον αναγνώστη να προσανατολίζεται .Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο , παρατηρείται το φαινόμενο που πολύ αναφέρουν ,πως δεν μπορούν δηλαδή να διαβάζουν μεγάλα κείμενα στον υπολογιστή γιατί τους μπερδεύει και ζαλίζονται .Η λύση έχει προταθεί από το WWWC εδώ και πολλά χρόνια και ακούει στο κοινότατο όνομα «παράγραφός» . Γενικότερα , συνιστάτε η αυξημένη χρήση παραγράφων στο Internet , και μάλιστα , ιδικά για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω ,η παράγραφος στο διαδίκτυο δεν δηλώνεται μία μικρή εσοχή του κειμένου , αλλά με μία κενή γραμμή που «χτυπάει» στο μάτι του αναγνώστη . Έτσι , ο εγκέφαλος καταφέρνει και μπαίνει πάλι σε μία λειτουργία ,όπου μικρά σχετικά μπλόκ κειμένων παρατίθενται μπροστά του και τα διαβάζει το ένα μετά το άλλο . Κάποιοι θα πούνε πως και πάλι ,σε ένα πραγματικά μεγάλο κείμενο , τα μπλόκ αυτά των κειμένων θα δημιουργούν παρόμοια με τα προαναφερθέντα προβλήματα —και θα έχουν δίκιο .Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο , και πάλι η WWWC αποθαρρύνει την ανάρτηση μεγάλων κειμένων σε μία σελίδα . Συνιστά , μεγάλα κείμενα , να χωρίζονται σε «κεφάλαια» , όπως ακριβώς και με τα βιβλία , και να δημοσιεύονται σε διαφορετικές σελίδες (web pages) . Έτσι , ο αναγνώστης θα μπορεί π .χ . να θυμάται πως είχε σταματήσει το διάβασμα στο πέμπτο κεφάλαιο , ή πέμπτη σελίδα , στην πάνω παράγραφο . Στα blogs , αυτό μπορεί να συμβεί με την ανάρτηση διαφορετικών αναρτήσεων (posts) . Αν πάλι , κάποιοι έχουν ένα μεγαλούτσικο κείμενο που δεν θέλουν να το «σπάσουν» σε διαφορετικά posts , μπορούν να χωρίζουν βασικές ενότητες με μία φωτογραφία , ή κάποιο άλλο στοιχείο που να τονίζει την διακοπή του κειμένου , αναγκάζοντας τον αναγνώστη να καταλάβει πως ένα μεγάλο σκέλος κειμένου έλαβε τέλος , και πως το επόμενο που ακολουθεί διαφοροποιείται κατά κάποιον τρόπο από το προηγούμενο . Είδαμε στο προηγούμενό σκέλος το πόσο σημαντικό πράγμα είναι η χρήση των παραγράφων στα διαδικτυακά κείμενα , καθώς και μερικούς τρόπους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να λύσουν μερικά από τα προβλήματα που δημιουργούνται σ’ αυτά . Ας περάσουμε λοιπόν στο επόμενο μας θέμα . Έχω διαπιστώσει τρία μεγάλα προβλήματα στα κείμενα που δημοσιεύει ο κόσμος στο διαδίκτυο . Το πρώτο είναι η έλλειψη χρήσης τόνων . Δεν θα αναλύσω το πόσο ενοχλητικό είναι αυτό .Για μερικούς είναι «ωχ βρε αδερφέ , με τί ασχολείσαι;» , γι’ άλλους όμως είναι ενοχλητικό , και εν τέλει , κουράζει και αποθαρρύνει την ανάγνωση . Δεν θα επεκταθώ περισσότερο· αφήνω αυτό το θέμα στον κάθε γράφοντα να αποφασίσει αν θέλει ή όχι να χρησιμοποιεί τόνους . Το δεύτερο είναι η λάθος στίξη . Απ’ όσο θυμάμαι ,στο σχολείο μάθαμε πως τα κόμματα , οι τελείες , τα ερωτηματικά και τα θαυμαστικά , μπαίνουν αμέσως μετά την λέξη , μετά ακολουθεί κενό , και μετά ξεκινάει νέα πρόταση με κεφαλαίο γράμμα . Οπότε , δεν κατανοώ γιατί μερικοί κάνουν το σφάλμα να γράφουν την λέξη , να αφήνουν κενό ,μετά να βάζουν το σημείο στίξης , και μετά ή να γράφουν κολλητά την επόμενη λέξη ή να αφήνουν πάλι κενό και μετά να συνεχίζουν με την επόμενη λέξη . Και πάλι κάποιοι θα πούνε: «Ώχ βρ’ αδερφέ ...» , αλλά δεν είν ’ έτσι . Επιτρέψτε μου να εξηγήσω . Στους υπολογιστές , η κάθε λέξη συμπεριφέρεται ως μία ενιαία ενότητα , ένα αδιάσπαστο σύνολο· ένα κουτάκι ας το πούμε . Έτσι , με τα πολλά κουτάκια διαθέσιμα , ο υπολογιστής αναλαμβάνει την τοποθέτησή τους στην οθόνη . Εάν το σημείο στίξης έρθει κολλητά στο τέλος της λέξης ,τότε ενώνετε με το «κουτάκι» της λέξης και λειτουργεί όλο μαζί ως ένα ενιαίο σύνολο . Έτσι , όταν αλλάζει η σειρά στο κείμενο , δεν θα ξεκινάει με ένα κόμμα ή μία τέλεία , ή κάποιο άλλο σημείο στίξης το οποίο μπερδεύει τον εγκέφαλο , που δεν έχει συνηθίσει να αλλάζει σειρά και αντί να ξεκινάει , να λαμβάνει ένα σήμα που (υποσυνείδητα χαραγμένο στο μυαλό) διατάζει την προσωρινή ή τελική παύση . Είναι σαν τα πνευμόνια να παίρνουν μία βαθιά αναπνοή για να φωνάξουν και ξαφνικά να βουλώνονται βιαίως το στόμα και η μύτη· είναι κάτι πολύ επώδυνο και προκαλεί σύγχυση . Επομένως , να θυμόμαστε: Τα σημεία στίξης μπαίνουν κολλητά , αμέσως μετά την λέξη , χωρίς κενό μεταξύ τους , έπειτα αφήνουμε έναν κενό χαρακτήρα και συνεχίζουμε με την επόμενη λέξη . Το τρίτο πρόβλημα , αν και όχι τρομερό , μπορεί όμως να βοηθήσει πολύ στην ηλεκτρονική ανάγνωση επί οθόνης αν κάποιοι το λάβουν σοβαρά υπόψη . Στα όχι και τόσο παλαιά χρόνια , οι αναλύσεις στις οθόνες των υπολογιστών ήταν σχετικά μικρές . Από τις πολύ παλιές όπως 640Χ480 και 800Χ600 pixels , έχουμε πλέον προχωρήσει στις μεγάλες αναλύσεις , με την πιο κλασσική αυτή των 1024X786 ή και μεγαλύτερες . Έτσι , ενώ τον παλαιό καιρό οι γραμματοσειρές με μέγεθος 10 και 12pt ήταν επαρκείς , τώρα αποδεικνύονται υπερβολικά μικρές για να εμφανίζονται στις νέες αυτές αναλύσεις . Να το πω απλά :Τα υπερβολικά μικρά γράμματα κουράζουν τρομερά τον αναγνώστη . Αν δεν με πιστεύετε , σας προτρέπω να πάρετε δύο βιβλία στα χέρια σας . Ένα με άνετη , φυσιολογικού μεγέθους γραμματοσειρά , και ένα με πολύ-πολύ μικρά γραμματάκια που σχηματίζουν συμπαγή μπλόκ κειμένου στην σελίδα του βιβλίου . Απαντήστε με ειλικρίνεια: ποιό σας τραβάει περισσότερο να το διαβάσετε ;Το πρόβλημα λύνεται εύκολα .Αν είστε δημιουργός ιστοσελίδων , χρησιμοποιείστε μεγαλύτερη γραμματοσειρά , και αν οι γνώσεις σας το επιτρέπουν , χρησιμοποιείστε «liquid design» , που μέσω CSS επιτρέπει στον αναγνώστη να μεγαλώνει την γραμματοσειρά μέσω του browser του . Αν έχετε blog , τα πράγματα είναι ακόμη πιο εύκολα . Απλά πάτε στο dashboard του blog σας , πάτε στις ρυθμίσεις εμφάνισης (layout) , μετά στο «Fonts and colours” , και τέλος , πάτε εκεί μου λέει «Text font» στην αριστερή λίστα με τα χρώματα , και επιλέξτε μεγαλύτερη γραμματοσειρά για το blog σας κάνοντας ένα ή περισσότερα κλικ εκεί που λέει: «Larger»· αποθηκεύστε και τελειώσατε . Θα εκπλαγείτε από το πόσο πιο ευκολοανάγνωστα θα γίνουν τα κείμενά σας . Με τα παραπάνω , τελειώνω την σύντομη παράθεση των απόψεών και συμβουλών μου προς πάσης φύσεως διαδικτυακούς συγγραφείς . Εύχομαι μερικά απ’ όσα ανέφερα να βοηθήσουν στην καλυτέρευση της αναγνωσιμότητας των κειμένων τους . Κλείνω το άρθρο αυτό με μερικές γενικότερες συμβουλές και μερικά hints & tips . Πρώτη συμβουλή: Να αποφεύγετε την χρήση υπερβολικά «καλλιτεχνικών» γραμματοσειρών . Όσο όμορφα και να φαίνονται στο μάτι , δεν είναι καλές για μεγάλα κείμενα . Χρησιμοποιούνται κυρίως για μικρά αποσπάσματα , τίτλους , ή κάρτες και άλλες γραφίστικες χρήσεις στον γραφίστικο τομέα . Για μεγάλα κείμενα , οι κλασσικές γραμματοσειρές όπως είναι οι : times new roman , arial , helvetica , verdana , tahoma κ .λ .π , είναι οι καλύτερες . Δεύτερη συμβουλή: Να αποφεύγετε τα υπερβολικά χρώματα . Να προσέχετε την αντίθεση μεταξύ του χρώματος φόντου (το πίσω χρώμα) με το χρώμα της γραμματοσειράς . Γιά δοκιμάστε να γράψετε με κόκκινα γράμματα σε ροζ φόντο , ή μπλε φόντο με γαλάζια γράμματα , και θα καταλάβετε τι εννοώ . Τρίτη και τελευταία συμβουλή: Να αποφεύγετε την υπερβολική χρήση των στοιχείων bold ( έντονη γραφή ) , italic (πλάγια γραφή) και underline ( υπογραμμισμένη γραφή ) . Τα στοιχεία αυτά δημιουργήθηκαν για να αποσπούν την προσοχή του αναγνώστη , ανάλογα με την περίσταση , από το κυρίως κείμενο που ήδη διαβάζει , για να τονίζει μερικά σημεία που ο συγγραφέας θέλησε επίτηδες να τονίσει . Το να γράψει κάποιος ένα ολόκληρο κείμενο και μετά να το κάνει bold ή να το έχει όλο υπογραμμισμένο , όχι απλά ακυρώνει το αποτέλεσμα (μιάς και ο αναγνώστης αποπροσανατολίζεται και δεν ξέρει τί και πού να δώσει προσοχή στο κείμενο) , αλλά είναι τυπογραφικά και καλλιτεχνικά απαράδεκτο! Η συνετή χρήση των στοιχείων αυτών θα μετατρέψουν τα κείμενά σας σε ευανάγνωστα και ευχάριστα αναγνώσματα για τους εκάστοτε αναγνώστες σας .
Hints & Tips :Τόσο ο Internet Explorer , όσο και ο Firefox και οι υπόλοιποι browsers (περιηγητές) , έχουν συστήματα που επιτρέπουν το μεγάλωμα του μεγέθους της γραμματοσειράς στις σελίδες με έναν πολύ απλό τρόπο . Απλά πατώντας τον συνδυασμό των πλήκτρων Ctrl+ και Ctrl- , αυξάνετε ή μειώνετε αντίστοιχα το μέγεθός της· με Ctrl+0 ( μηδέν ) επαναφέρουμε τα γράμματα στο προκαθορισμένο μέγεθός της σελίδας , όπως αυτή έχει οριστεί από τον αρχικό της δημιουργό . Έτσι , αν κάποιο blog έχει πολύ μικρά γράμματα , μπορείτε να το διαβάζετε χωρίς κούραση με την χρήση αυτού του κόλπου . Για όσους γράφουν κείμενα σε λειτουργικό σύστημα Windows , να μερικοί ειδικοί χαρακτήρες και πώς να του βάζετε στα κείμενά σας , άσχετα αν γράφετε σε MS-Word ή το «ταπεινό» WordPad . Πατάτε το αριστερό ( σηνύθως ) πλήκτρο «Alt» και με πατημένο το πλήκτρο πατάτε στο αριθμητικό πληκτρολόγιο (αυτό στα δεξιά , και σιγουρευτείτε πως το “num lock” είναι ενεργό) τον αριθμό που δίνω , αφήστε το πλήκτρο «Alt» και τελειώσατε . (Υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις να μην λειτουργή αυτό το σύστημα , πράγμα που διλώνει πως υπάρχει κάποιο λάθος στις γλώσσες και τα πληκτρολόγια που έχετε εγκατεστημένα για τα Windows) .Alt+0128 = € ( το σήμα του ευρώ ) Alt+0183 = · (άνω τελεία ή άνω στιγμή) Alt+0169 = © (το σήμα των πνευματικών δικαιωμάτων) Alt+0174 = ® (το σήμα του αυθεντικού) Alt+0153 = ™ (το σήμα της ομάδας Team) Alt+0176 = ° (το σήμα των «βαθμών ) Alt+0177 = ± ( το σήμα του συν-πλην) Alt+ 0186 = º (δύναμη εις την μηδενός) Alt +0185 = ¹ ( δύναμη εις την πρώτη) Alt+0178 = ² (δύναμη εις την δευτέρα) Alt +0179 = ³ (δύναμη εις την τρίτη) Alt+0150 = – (μικρή παύλα) Alt+0151 = — (μεγάλη παύλα ) Alt+0131 = ƒ (το σήμα της συνάρτησης «function») Alt+0137 = ‰ Alt+0149 = • (μεγάλη κουκίδα) Alt+0167 = § ( το σήμα της παραγράφου )Αυτά είναι όλα όσα είχα να συμβουλεύσω και να προτείνω στους συνάδελφους συνιστολόγους , ευελπιστώντας έτσι τα κείμενά τους να καταστούν πιο ευκολοανάγνωστα και να αποκτήσουν περισσότερους αναγνώστες , προωθώντας έτσι το μήνυμα της επικοινωνίας και της ανταλλαγής απόψεων και ιδεών πιο εύκολα .

Και... Τέλος στο μαρτύριο! Ευελπιστώ πως όλοι (ή έστω οι περισσότεροι) καταλάβατε την διαφορά μεταξύ ευανάγνωστών και μή κειμένων στο διαδίκτυο, και κατά πόσο μας επηρεάζουν στο αν θα τα διαβάσουμε ή όχι. Εύχομαι αυτό το κείμενο να σας φανεί χρήσιμο και να σας βοηθήση.


—ΤΕΛΟΣ—


Όποιος θέλει, μπορεί να αφήσει το σχόλιό του· με σεβασμό στον εαυτό του και στον συνάνθρωπό του. Σας ευχαριστώ που διαβάσατε το κείμενό μου.

8 σχόλια:

cynical είπε...

Kαλημερα Ναυτιλε,
Πολυ χρησιμες οι συμβουλες και μπραβο σου! Πολυ τακτικη δουλεια.

erva_cidreira είπε...

Πραγματικά, μια πολύ χρήσιμη ανάρτηση.
Συγχαρητήρια!

George Tsitiridis είπε...

mpravo sou ...
an kai megalo to makrinari ,......

Elementstv είπε...

Πραγματι χρησιμο κειμενο.Εγω νομιζω κανω λιγο πολυ και τα 3 λαθη.Τους τονους ειδικα βαριεμαι να τους βαζω γιατι εχω συνηθισει ετσι και γραφω και πιο γρηγορα.Αν και ισως πρεπει να αρχισω να εκπαιδευομαι γιατι θα το χρειαστω και αργοτερα.Φιλια και πες μας και κανα νεο.Η δουλεια καλα?

Theogr ο κηπουρός είπε...

Καλό το κείμενο, λίγο κουραστικό λόγω μεγέθους. Επέτρεψε μου μια διόρθωση όχι
Πατάτε το αριστερό (σηνύθως)αλλά
Πατάτε το αριστερό (συνήθως). Καλώς σε βρήκα.

AATON είπε...

Αξιόλογη δουλειά, ενδιαφέρον το κείμενο.
Προσωπικά δεν με ενοχλεί που είναι μακροσκελές, μιας κι εγώ γράφω αρκετές φορές 'πάπυρους'.
Χάρηκα επίσης για την γνωριμία,
Νίκος
-Τορόντο

Ναυτίλος είπε...

Cynical:

Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.


evra_cidreira:

Gracias amigos.


Πισωγλέντη:

Τα «μακρινάρια» έχουν την γλύκα... Όπως, φαντάζομαι, θα γνωρίζεις... ;-)


ElementsTV:

Είν’ αλήθεια πως όταν το έγραφα, εσένα σκεφτόμουν περισσότερο. Γιατί πιστεύω πραγματικά πως γράφεις πολύ ωραία και ώριμα κείμενα, αλλά χάνεις με την έλλειψη τονισμού. Είδα όμως πως το πήρες πιο σοβαρά... Δουλειά Giok. :-P


Theogr o κηπουρός:

Ναι, ήταν λίγο μεγάλο, αλλά ήθελα να τα πω όλα με την μία· μονοκοπανιά. Ευχαριστώ για την διόρθωση. Προφανώς μου ξέφυγε στο word. Θα το διορθώσω σύντομα. :-)


ΑΑΤΟΝ:

Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Δεν με χαλάνε οι πάπυροι, ιδίως όταν έχουν ενδιαφέροντα πράγματα να πούνε. Απλά πιστεύω πως οι συμβουλές μου θα τους καταστήσουν πιο ευανάγνωστους. :-)

f4f7871 είπε...

o γνωστός, συνεπής, μεθοδικός και τελικά αποδοτικός μας naytilos!!! Μπράβο για τον κόπο που έκανες αλλά κυρίως για την αντίληψή σου να συνειδητοποιήσεις πόσο χρήσιμα είναι όλα αυτά, ιδιαίτερα για κάποιον που γράφει για πρώτη φόρά!